Transcriptie: Adriaan Kom
Onze gast deze week kan als geen ander uitleggen wat data-gedreven werken inhoudt. “Er wordt heel veel data gegenereerd en veel bedrijven zitten met de handen in het haar van, ‘Hoe ga ik al die informatie vertalen naar bruikbare informatie om op een slimme manier mijn bedrijfsdoelstellingen te halen?'” Maar hoe kan digitalisering je helpen een aantrekkelijke werkgever te worden? “Als dat geautomatiseerd kan worden, betekent het dat mensen zich echt kunnen richten op datgene waar ze goed in zijn. Daarom geloof ik dat digitalisering je ook een veel betere en inspirerende werkgever kan maken, omdat je namelijk interessanter werk aanbiedt aan je medewerkers.” En wat zegt het over zijn professionele leven dat hij marathonloper is? “Dat betekent ook wel dat je niet opgeeft als het lastig wordt, om uiteindelijk een goede tijd neer te zetten.” Onze gast deze extra aflevering is de managing director van software platform Visma Onguard, Adriaan Kom. Je gastheer, als altijd, is Jeroen Broekema.
Jeroen: Welkom bij een nieuwe aflevering van Leaders in Finance. Dit is een extra aflevering waarin we in gesprek gaan met Adriaan Kom, de managing director van Visma Onguard. Ik spreek hem naar aanleiding van Visma Onguard’s recente publicatie die de titel heeft ‘Vijf jaar Fintech Barometer’. Welkom, Adriaan!
Adriaan: Dankjewel!
Jeroen: Leuk dat je er bent, hier in Driebergen bij Grytte Bloemenheuvel. Ik zal je introduceren. Zoals gezegd, Adriaan Kom is de Managing Director van Visma Onguard. Visma Onguard omschrijft zichzelf als een ‘fintech-bedrijf dat zich toelegt op het order-to-cash-proces’. Voordat Adriaan bij Visma Onguard werd benoemd als MD was Adriaan de Chief Commercial Officer van het bedrijf en werkte daarvoor gedurende lange tijd voor Dun & Bradstreet, onder andere als Leader Product Solutions, Director Business Development en hij startte er als Business Analyst. Hij begon zijn loopbaan in een hele andere hoek, namelijk als economieleraar op een middelbare school. Naast zijn fulltime werk is Adriaan medeoprichter en bestuurslid van het Nederlandse chapter van de Association of Certified Financial Crime Specialists, afgekort als ACFCS. Adriaan studeerde international management en bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Adriaan is getrouwd, heeft drie zonen en woont in Rotterdam. Dan hebben we al een beetje een beeld van jou. Het is heel leuk om met jou vandaag te spreken. Ik vind het toch wel leuk om eerst eens even jouzelf en Visma Onguard neer te zetten. Maar voordat ik dat doe, ik las in de voorbereiding, 1 juni ben je benoemd als MD; als managing director. Gefeliciteerd, want dat is vrij kort geleden.
Adriaan: Dankjewel!
Jeroen: Hartstikke leuk! Is het nou heel anders?
Adriaan: Ja, toch wel. De eindverantwoordelijkheid dragen voor een organisatie voelt wel terdege anders dan één van de meer sturende rollen te hebben. Dus het is zeker anders, maar ontzettend leuk om te doen.
Jeroen: Zag je het aankomen?
Adriaan: Ik zag het ook al aankomen, vanuit Visma hebben we daar de juiste gesprekken over gevoerd. Visma is onze moederorganisatie en ik ben blij met de begeleiding die ik heb gehad om ook die stap daadwerkelijk te zetten. Ikzelf was er al een paar maanden daarvoor mee bezig.
Jeroen: Leuk, dan is het nu ook zo ver, de eerste paar maanden. Was het spannend, de eerste paar maanden? Was het anders dan dat je het verwacht had?
Adriaan: Het valt mee, het is niet heel anders. Het voelt wel als een eindverantwoordelijkheid, gelukkig niet te veel als last op mijn schouders. De grap werd wel gemaakt, “Je kan nu echt niet meer duiken; je staat vol in de wind.” En daar hou ik van, dat vind ik mooi om te doen, en ook om die verantwoordelijkheid voor ons en de klanten en alle collega’s te pakken.
Jeroen: Leuk! Als we dan Visma Onguard wat verder bespreken om daarmee wat meer kennis te maken voor degenen die het niet kennen, ik doe dat altijd graag aan de hand van stakeholders, dan kunnen we het makkelijker structureren. Kan je eens wat vertellen over je collega’s? Hoeveel mensen werken er en wat voor soort functies hebben ze?
Adriaan: Ja. Er werken 125 mensen direct voor de organisatie en we hebben nog een grote waaier aan diensten waar we gebruik van maken. Een groot deel zit in het development domein. Ik zou willen dat het meer dan de helft was, maar het is ongeveer 40%, in productontwikkeling. Verder hebben we een groot commercieel team en professional services die onze oplossingen implementeren bij onze klanten.
Jeroen: Waar zitten jullie?
Adriaan: Wij hebben een locatie in Amsterdam en ook in Zaltbommel, maar dat gaat één kantoor worden in september.
Jeroen: Ik zal maar geen grappen over de Rotterdammer die in Amsterdam werkt.
Adriaan: Je zou niet de eerste zijn, en we zitten daar ook nog bij een plek die voor sommigen als heilig wordt beschouwd, een soort tempel. We zitten in Zuidoost.
Jeroen: Bij de arena bedoel je, volgens mij. Maar goed, dat heb ik gezegd. Als we dan verder kijken naar de stakeholder klanten, wie zijn jullie klanten?
Adriaan: De klanten zijn vaak de financieel directeuren of de business controllers van grotere organisaties. Dus wij zitten vooral aan de kant van enterprise als je het hebt over orde van grootte. Dus bedrijven vanaf 250 of 500 miljoen euro omzet of met een meer complex klantenportfolio of een hele internationaal klantenportfolio. Onze klanten zitten in meer dan zeventig landen, dus echt over de hele wereld. Die bedienen wij vanuit Amsterdam. Maar het is software, dus als je dat eenmaal gebruikt, zie je vaak dat men wat kleiner begint en dan de uitrol doet naar andere administraties, andere landen, andere business units.
Jeroen: Dus jullie klanten zijn niet primair hier in West-Europa, die uitgewaaierd zijn; het zijn ook echt klanten die helemaal in die andere delen van de wereld zitten?
Adriaan: Ja, dus ik zou wel zeggen primair in West-Europa, vaak hebben ze een link met de Benelux. Dat kan zijn een hoofdkantoor of hier een belangrijke business unit. Onze zakelijke klanten, waar natuurlijk veel M&A plaatsvindt, dat betekent ook dat bedrijven worden samengevoegd en zo zijn we ook meer uitgewaaierd. Maar we hebben ook een partner in Nieuw-Zeeland die in dat deel van de wereld onze klanten bedient, dus daar heb je natuurlijk weinig je mensen op de loonlijn staan. Maar dat is toch een substantiële partner die daar ook met tientallen mensen weer implementaties doet en klanten begeleidt.
Jeroen: Over dat product, wat bieden jullie nou echt aan software? Wat is de suite op hoofdlijnen? Welke dingen bied je aan?
Adriaan: We bieden een credit management platform aan, dus wij helpen organisaties om sneller betaald te krijgen, om hun werkkapitaal daarmee te boosten en om bijvoorbeeld het bedrag wat uitstaat te verminderen. En ik ben er echt heilig van overtuigd dat wij in eerlijkheid, dus dat je doet als bedrijf waar je echt goed in bent, dat je daar ook netjes voor betaald krijgt. En dat het ook heel transparant mag zijn. Daar bieden we een platform voor aan, we werken ook vanuit een API-platform met heel veel partners die expertise hebben op bijvoorbeeld e-invoicing of communicatie met de klant en alles is erop gericht om eigenlijk vanuit een debiteur weer een klant te maken. Dus uit dat kleine stukje van de organisatie te halen waar een afdeling bijzonder beheer of een debiteurenbeheer of een credit managementafdeling of audit cash specialisten een belangrijke rol spelen. Dus wij bouwen die software en leveren die.
Jeroen: Helder. Zijn financiële partijen ook klant?
Adriaan: Ja, zeker. De grootbanken en verzekeraars zijn zeker klant bij ons.
Jeroen: Dat is natuurlijk een sector die ik interessant vind, maar in alle sectoren speelt dit: debiteurenbeheer en alles wat daarbij komt kijken. Dus ik neem aan dat je eigenlijk in alle sectoren zit?
Adriaan: Ja. We zitten in de sector agnostisch, met een moeilijk woord. Dus we hebben niet hele specifieke sectoren waar we echt in excelleren. Wat we wel zien is dat het type en aard van de klant heel belangrijk is. Dus wij zijn vooral sterk in het B2B-domein, meer dan in bijvoorbeeld B2C-klanten. Grote fitnessketens zijn ook klant, maar het zijn vaak zakelijke klanten waar we sterk in zijn. De ene sluit de ander niet uit.
Jeroen: Helder. Dan hebben we als stakeholders collega’s gehad en klanten. De eigenaren, wie is de eigenaar van jullie bedrijf?
Adriaan: Visma is nu eigenaar van ons bedrijf en HgCapital is een belangrijke eigenaar in Visma, net als dat een deel van het management ook eigenaar is in Visma.
Jeroen: Helder. Is dit nou ook een markt waar veel geacquireerd wordt en veel consolidatie plaatsvindt?
Adriaan: Visma als softwarebedrijf wil de grootste cloud speler in Europa worden omdat we zien dat softwarebedrijven gedijen bij schaalgrootte. Dus het speelveld wordt steeds complexer, de security-eisen nemen toe, de kosten navenant ook. Dus daar heb je wel slagkracht voor nodig. Vanuit dat perspectief wordt er dus veel gekocht. De afgelopen jaren was de markt voor overname natuurlijk erg interessant, de Benelux was relatief gunstig geprijsd en daar zijn dus ook veel overnames gedaan om maar steeds weer die bedrijfsprocessen te versimpelen zodat die ondernemer zich echt kan focussen op waar hij goed in is. Visma doet veel over de MKB-markt. Er zijn bekende onderdelen van Visma die misschien veel mensen ook wel kennen. En wij zitten iets meer aan de bovenkant van de markt, net als er ook nog een hele overheidstak is. Dus dat zijn vooral de bouwblokken van hoe het bedrijf naar de markt kijkt.
Jeroen: Helder. Want hoe groot is Visma, om daar een beetje gevoel bij te krijgen?
Adriaan: Visma bestaat uit 15.000 medewerkers waarvan laatst het services gedeelte van ruim 2000 medewerkers is verkocht en gaat zich steeds meer richten op het abonnementsmodel, dus echt op de softwareontwikkeling en het gebruik van software, meer dan om alle services en diensten eromheen.
Jeroen: Helder. En de stakeholder maatschappij, heel breed, waar staan jullie uiteindelijk voor als onderdeel van die maatschappij? Hoe kijk je naar die stakeholder?
Adriaan: Dat is iets waar ik persoonlijk actief mee bezig ben, ook vanuit Visma. Daarom vind ik het een hele prettige club om bij te werken. Het is een dynamische club die in beweging is, waar er veel aandacht is voor mens en maatschappij. Sustainability is een belangrijk onderdeel, dus 15.000 medewerkers, hoe gedragen die zich? Wat is hun footprint die ze achterlaten? Maar ook: hoe gaan wij met hostingpartijen om? Hoe kunnen we zaken consolideren om zo efficiënt mogelijk te werken? Zo gaan wij met alle MDs met de boot naar Noorwegen voor onze MD-summit. Het voelde toch niet helemaal lekker om in het vliegtuig te stappen met elkaar. Daarnaast is het echt belangrijk dat je mag zijn wie je bent. Dat is ook echt een kenmerk bij acquisitie, wat voor type ondernemer zit daarachter? Past die in het DNA en profiel van Visma? Dat gaat verder dan de checkboxjes. Continu zijn we heel alert en daar worden we ook actief op getraind. Over “Wie ben je en wie mag je zijn?” En ook “Hoe is de verdeling in alle lagen van de organisatie?” Bij ons is 35% van de medewerkers vrouw, voor een techbedrijf is dat veel, want gemiddeld is het 18%. We merken ook in een lastige arbeidsmarkt dat dat onderdelen zijn die we ook onderstrepen.
Jeroen: Leuk! Wie je bent is een mooi bruggetje, want ik kan het niet laten – ook al is dit een extra aflevering – om ook nog iets over jou persoonlijk te vragen. Want ik las in de voorbereiding dat je een marathonloper bent.
Adriaan: Dat is zo, Jeroen. En volgens mij delen wij dat.
Jeroen: Dat klopt, dat delen we, dat is extra interessant. Maar wat zegt het over jou?
Adriaan: Zoals je weet, een marathonloper is iemand van de lange duur. Dat is geen sprinter. We maakten daar al wat grappen over in de bouw en in het voedingspatroon voordat we hier begonnen. Maar dat betekent ook wel dat je niet opgeeft als het lastig wordt en dat je ook weet dat je soms gewoon werk moet verzetten om uiteindelijk een goede tijd neer te zetten. Dat je dus die trainingsuren maakt op momenten dat je denkt, “Het komt eigenlijk niet uit, maar ik weet dat ik het moet doen want de lange termijn is belangrijk.” Dat is ook als ik naar de analogie met het bedrijf kijk, zijn wij als organisatie twee jaar geleden overgenomen door Visma, maar we zijn ook bezig met transformatie om onze oplossingen bij elkaar te brengen om echt een SaaS-bedrijf te worden. En in die transformatie zitten we, en dat is ook een kwestie van lange adem.
Jeroen: Helder. Daarnaast ben je dus vader van drie zonen?
Adriaan: Vader van drie zonen, ja. Dus een leuk gevulde agenda.
Jeroen: Hoe oud zijn ze?
Adriaan: Drie, zes en negen. Dus de jongste gaat na de zomervakantie naar de basisschool. Dan zijn van die ijkmomenten in het leven van een jonge vader.
Jeroen: Ook daar kan ik me veel bij voorstellen. Jullie hebben een rapport uitgebracht, de fintech barometer. Het was de vijfde keer, dus vijf jaar staat er ook bij in de titel. Dat was ook de aanleiding dat we elkaar spreken vandaag. Je schrijft zelf ook in het rapport, “Er is ook heel veel gebeurd de afgelopen vijf jaar wat we niet hadden kunnen verwachten.” Sommige mensen wel, maar wij waarschijnlijk niet. Dat belangrijkste daarbij is natuurlijk corona. Wat voor impact heeft dat nou eigenlijk op de business waar jij in zit?
Adriaan: Corona heeft – als ik het heel klein maak – impact op onze medewerkers, dus mensen die ziek zijn geweest, sommige langdurig, en dat is persoonlijk leed. Dat is heel vervelend. Het heeft impact op de omstandigheden van hoe we werken. Dat betekent dat daar sommige mensen best wel last van hebben gehad. Zelf ben ik in de gelukkige omstandigheid dat ik meer ruimte heb thuis, maar als jij in zo’n verkapt studentenhuis woont of een krappe woningmarkt in Amsterdam met een paar vriendinnetjes, dan is dat echt wel een uitdaging om een beetje op een leuke, fitte manier te blijven werken. Dus wij hebben daar veel aandacht aan gegeven als organisatie en we zijn daar redelijk goed doorheen gekomen. Maar natuurlijk, als je kijkt naar onze klanten – de personen met wie wij contact hebben – die zijn ook verantwoordelijk voor bijvoorbeeld het debiteurensaldo. Wat gebeurt er nu met zo’n klant, gaat die mij nog betalen? Ook al zou die klant jou willen betalen, ook die heeft weer impact in zijn supply chain en wordt ook later betaald. Dus het gaat vaak niet om willen, het gaat vaak om kunnen en om maatwerkafspraken. Er is veel overheidssteun geweest, dat heeft zeker een groot deel van het bedrijf er goed doorheen geholpen. Maar je ziet wel dat dat een soort vertraagde impact heeft gehad, je ziet een soort scenario zich ontvouwen in slow motion, wat nu wel bekend is met hogere inkoopkosten en arbeidskosten, dat margedruk ontstaat, nauwe regelingen en andere overheidssupport wordt afgebouwd. En dat heeft impact.
Jeroen: Dat is wel interessant, want heel vaak heb ik mensen de afgelopen bijna drie jaar horen zeggen, “En nu komt de grote hausse bij de bijzonder beheerafdelingen van de banken”, en elke keer kwam het niet. Ze werden opgeschaald, weer afgeschaald, weer opgeschaald, enzovoort. Gaat het nu een keer komen, denk je? Vanuit corona, maar er zijn nu natuurlijk ook heel veel andere redenen waarom het ook de verkeerde kant op kan gaan met de economie. Maar vanuit corona gezien, komt er nog een bubs achteraan, aan faillissementen of mensen die in betalingsproblemen raken?
Adriaan: Je zegt daar twee interessante dingen. Je zegt, “Er zijn nog heel veel andere omstandigheden die impact hebben” en “Vanuit corona.” Dus om het nou direct te linken aan corona, ik denk dat dat sectorspecifiek is. En mijn antwoord zou zijn, “Ja.” We spreken organisaties, we zien natuurlijk omstandigheden en redenen waarom bedrijven niet of te laat betalen. En ja, we zien een opwaartse trend in vertraagd betaalgedrag en dat is vaak een duidelijk teken van andere onderliggende problemen die gaan komen. Maar met de andere omstandigheden die ik zojuist schetste geloof ik zeker dat het veel moeilijker gaat worden. Daarnaast raakt ook het gratis geld op. Wat je ook in de media leest en in de financiële media, is dat echt een tweedeling aan het ontstaan is. Dus bedrijven die tijdens de coronatijd hard gegroeid zijn, zich sterker hebben gespecialiseerd, weten wat hun niche is en genoeg vet op de botten hebben. En een deel waar het al overleven was, en daar gaat het gewoon lastig worden. Bijvoorbeeld de horeca, daar zou je zeggen, “Dat gaat nu veel beter.” Ja, bij sommige horecaorganisaties gaat het beter, maar ook die hebben te maken met veel schaarste. Ik zag laatst ook een voorbeeld van een restaurant dat gesloten was omdat er geen kok te vinden was. Zo praktisch kan het zijn, en dat waait weer door in de keten.
Jeroen: Wat je wel vaak hoort zeggen, is dat de rol die de belastingdienst gaat spelen/speelt ook wel heel cruciaal gaat zijn in hoe snel de issues bij het MKB zich gaan manifesteren. Herken je dat?
Adriaan: Ja, de belastingdienst heeft daar natuurlijk een grote rol in, dus die heeft dagelijks te maken met de MKB’er. Ik wil ervan afblijven wat de rol van de belastingdienst is, in dat geheel. Maar die kan daar een belangrijke rol spelen. De overheid heeft laten zien dat ze snel kan acteren met de steun die er was. Het is een contrast met hoe soms andere zaken natuurlijk georganiseerd zijn, waar soms jij en ik als burger mee te maken hebben. Dus ik vind het spannend om te zeggen dat er een hele positieve sturing zou kunnen plaatsvinden, maar het zou zeker kunnen.
Jeroen: Ik doel ook met name op het feit dat zij natuurlijk één van de grootste financiers zijn geworden, of ze het nou wilden of niet, ik weet het bedrag niet precies, maar zo ongelooflijk veel geld uitstaan in het MKB, wat natuurlijk toch wel terug moet. Ik ben wel benieuwd hoe dat gaat spelen.
Adriaan: Wat je nu hoort is dat dat geld teruggevraagd gaat worden, maar ik kan me voorstellen dat daar nog niet het laatste over gezegd is.
Dit is Leaders in Finance met Jeroen Broekema.
Jeroen: Dan naar corona en tech-ontwikkelingen, wat je ook vaak hoort is dat het heeft geleid tot versnelde digitalisering bij bedrijven. Herken je dat?
Adriaan: Zeker. Er zijn natuurlijk veel vormen van digitalisering, je kan het hebben over hoe je werkt en waar je werkt. Dat het vanzelfsprekend is dat er hybride gewerkt wordt in de volle breedte van organisaties. Dat is ook een vorm van digitalisering; digitalisering van het werkproces. Daarnaast zag je dat de manuele werkzaamheden die je soms op locatie moest uitvoeren niet meer mogelijk waren. Dus dan moet je naar een alternatief zoeken. Je ziet bij een besluitvormingsproces van bijvoorbeeld een nieuwe automatisering of digitalisering van de organisatie dat er gemiddeld tussen de zeven en twaalf personen betrokken zijn. Dat neemt tijd en je ziet dat dat echt versneld is doorgevoerd. Dus als je met je rug tegen een muur staat, moet je wel. Dus ik beaam dat er een versnelvorm van digitalisering door corona heeft plaatsgevonden.
Jeroen: Jullie gebruiken natuurlijk veel van de termen die je ook veel in de media hoort: AI, blockchain, dat soort technologieën. Ik zou er eens een paar willen langslopen. Blockchain, wat is daar nou veranderd in de afgelopen vijf jaar? Hoeveel is er echt al in gebruik genomen?
Adriaan: Blockchain is wel interessant. In 2018 was er een groot deel van de partijen die dachten, “Dit is echt de heilige graal, dit gaat de wereld transparanter maken. Er gaan nieuwe vormen van betalingen ontstaan, er wordt met een andere valuta betaald.” Dus de afhankelijkheden van bijvoorbeeld overheden en/of centrale banken worden daarmee minder. Dat gaat ook heel veel processen in versnelling automatiseren. Wat wij zien in de analyse, in 2018 was dat één van de belangrijkste drivers van digitalisering. In 2022 staat die gewoon niet meer in de top vijf. Dus blijkbaar hebben mensen een soort realiteitszin voorzien van, “Ja, blockchain is er.” Er wordt veel mee geëxperimenteerd, dat kennen we natuurlijk vooral van cryptovaluta. En er zijn zeker initiatieven zoals NFD, tokenization en smart contracts die impact hebben. Je ziet in de gaming industrie NFDs naar voren komen waar je eigenaar kan worden van iets unieks in die wereld. En in de logistiek zien we smart contracts opkomen. Maar een volle adoptie van blockchain blijft vooralsnog achterwege en staat niet meer in de top vijf van future trends voor de finance profession.
Jeroen: En dat is dus op basis – want dat is wel goed om even aan te halen – van ongeveer 300 financiële professionals, met name CFOs, die jullie hebben geënquêteerd of bevraagd?
Adriaan: Ja, geënquêteerd en bevraagd en dat over een periode van vijf jaar. Dan vooral in Engeland en in Nederland, waar we met de gerespecteerde onderzoeksbureaus hebben samengewerkt om dit onderzoek af te nemen.
Jeroen: En blockchain, wat ik dan wel meteen bedenk is, “Is het minder belangrijk geworden of hebben andere dingen dat onderwerp gewoon weggedrukt?”
Adriaan: Dat laatste wat je zegt is heel interessant, dat is wat we in het onderzoek zien. Er is een gebrek aan capaciteit, dus aan skills. Analyse om de juiste data bijvoorbeeld toe te passen voor digitalisering van een bedrijf. Er is een gebrek aan voldoende mensen om nieuwe projecten op te pakken en er zijn hele grote andere uitdagingen op dit moment, waarvan data er één is, dus hoe ontsluit je je data uit organisaties? En ook daar zijn weer juist bepaalde vaardigheden en expertise voor nodig. Het lijkt inderdaad wel of het daarmee wat naar achteren is gedrukt en de hele complexiteit van een daadwerkelijke proof of concept neer te zetten en die ten gunste voor jouw organisatie in te zetten, daar wordt veel mee geëxperimenteerd, ook bij de overheid bijvoorbeeld. Maar in een bedrijfsleven lijkt het nog niet echt te beklijven.
Jeroen: Interessant! Je noemde al even data-gedreven werken. Ik ben nieuwsgierig, heel veel mensen gebruiken die term, maar wat betekent het nou concreet? Wanneer noem jij iets data-gedreven werken? Dan kan ik heel basic zeggen, als ik hier dit interview voorbereid, ben ik data-gedreven voorbereid in het interview. Maar dat is waarschijnlijk niet wat je bedoelt. Dus wat valt er allemaal onder?
Adriaan: Dat is een groot begrip. Big data was een tijdje hot, in de top 100 van de managementboeken stond een boek over big data. Toen NASA bezig was met raketten naar de maan sturen voor het eerst kwam er ontzettend veel data vrij. Op dit moment zie je dat er door bijvoorbeeld the internet of things, doordat jij thuis de intelligente koelkast hebt, doordat we een data-apparaat, namelijk de mobiele telefoon, bij ons dragen die van alles registreert, de auto’s zitten vol met sensoren om data te verzamelen. Er wordt heel veel data gegenereerd en veel bedrijven zitten met de handen in het haar, “Hoe ga ik al die informatie, die meer abstracte data, vertalen naar bruikbare informatie om op een slimme manier mijn bedrijfsdoelstellingen te halen?” Vijf jaar geleden zag je dat meer bedrijven zich data-gedreven noemden dan op dit moment. Er lijkt wel een soort herijking plaats te vinden van “Wat is überhaupt data-gedreven werken?”, en je ziet voorbeelden van bedrijven die daar extreem goed in zijn. Dus er is ergens ook een soort realiteitszin van “Wat is dat dan?” Dat is misschien een wat langer antwoord op je vraag van “Wat is nou data-gedreven werken?” Uiteindelijk is het dus heel veel enen en nullen vertalen in bruikbare informatie om je doelstellingen te halen. Dat is hoe ik ernaar kijk.
Jeroen: Makes sense. Je debiteurenbeheer, waar jullie heel veel van afweten, kan je daarvan voorbeelden geven van data die echt benut wordt in het debiteurenbeheer?
Adriaan: Daar is bijvoorbeeld gedragsdata belangrijk. Dus wat leer je van datgene wat plaatsvindt? Wat zijn effectieve modellen die voor jou werken? Wat zijn effectieve strategieën, hoe zorg je ervoor dat je klanten sneller betalen? Hoe meet je de klanttevredenheid in dat hele proces? Waar zitten jouw grootste risico’s? Dat zijn allemaal informatiepunten die je kan gebruiken om slimmere en betere oplossingen in de toekomst neer te zetten. Dan gaat het vaak over AI, Artificial Intelligence. Maar ik geloof meer in intelligente automatisering. Ook die woorden worden vaak door elkaar gebruikt en iedereen heeft het over big data en AI. Maar in de praktijk zie je vaak gewoon slimme geautomatiseerde oplossingen. Echte AI, bijna zelfdenkende beslissingen die genomen worden? Nee. Vaak is het gewoon een matrixje dat slim wordt ingevuld. Dus als ik kan bedenken wat het beste moment is voor jou, bijvoorbeeld 20.07 uur op zondagavond, dat is het moment dat iemand met jouw achtergrond en jouw kenmerken sneller gaat betalen, is dat nou echt AI of is dat gewoon intelligent een matrix invullen en dat je daar uitkomt? Dat is wel een discussie.
Jeroen: AI klinkt natuurlijk ook wel goed, waarschijnlijk.
Adriaan: Het klinkt hip en sexy, zeker.
Jeroen: Helpen jullie klanten ook bij het vinden of het halen van data uit alle publieke sources die er zijn?
Adriaan: Ja, we werken daar vooral samen met derde partijen. Dat is ook mijn eerdere achtergrond van de organisatie waar ik werkte, waar bedrijfs- en gedragsinformatie en achtergrondinformatie van die bedrijven worden verzameld zodat je de juiste beslissingen kan nemen, zodat je scoremodellen kan bouwen, probability of default kan vaststellen en die komt dan weer terug in onze software, zodat je een meer holistisch beeld kan krijgen van al die gegevens. Maar ook weer niet te veel, want dat leidt alleen maar af, je wil vooral efficiënt werken.
Jeroen: Helder. In het rapport komt ook naar voren – in mijn eigen woorden – dat privacy een steeds groter onderdeel is geworden bij het bekijken en het implementeren van nieuwe technologie. Kan je daar iets op toelichten hoe dat komt, waar dat vandaan komt?
Adriaan: Zeker. Je raakte net het onderwerp data aan, data en privacy gaan hand in hand als het goed is. Er worden meer gegevens verzameld van je klant, van gedrag, van kenmerken van een partij, van diegene die een beslissing neemt. Dan kom je ook uit bij de vraag: Wat doe ik met al die gegevens? Waar sla ik die op? Wie heeft er in mijn organisatie toegang daartoe? Mag ik die gegevens ook voor bijvoorbeeld commerciële doeleinden gebruiken? Vaak moet de zaak geoormerkt worden en dat je dan zegt, “Dit is risico-informatie” of bijvoorbeeld informatie over de eigenaar van een organisatie. Die mag je ook alleen weer binnen dat domein gebruiken en bijvoorbeeld niet voor commerciële doeleinden. Er zijn natuurlijk veel organisaties die een database hebben staan en daar niet heel bewust mee bezig zijn. Maar die bewustwording neemt toe, en er zijn natuurlijk ook toezichthouders die daarnaar kijken. Dat brengt ook een verantwoordelijkheid met zich mee voor ons als leverancier en met de organisatie die achter ons staat, helpen wij ook veel bedrijven om daar op een hele veilige manier – de security standaarden zijn hoog bij ons – mee om te gaan zodat ook mensen buiten de organisatie niet bij die data kunnen. Je hoort natuurlijk over hacks en andere impact, je ziet dat dat thema aan het stijgen is en dat het inmiddels echt een boardroom thema is waar veel bedrijven mee bezig zijn.
Jeroen: Wat je vanuit die privacy kant toch wel meer en meer hoort – ik weet niet of het klopt; ik weet niet hoe ver jij daar een beeld bij hebt – is dat het toch wel hier en daar ook een blokker begint te worden voor het implementeren van sommige technologie. Bijvoorbeeld in de hele anti-money laundering keten (link naar AML event), daar zie je dat toch steeds vaker de privacy kant dingen tegenhoudt, ook als het gaat om samenwerking tussen organisaties, bijvoorbeeld. Zie jij dat ook zo?
Adriaan: Ja, inderdaad. Ik ben ook actief binnen de ACFCS, dus daarmee ook veel zicht op dat onderdeel. Ja, ik zie dat. Ik weet dat er initiatieven zijn. Stel, jij doet een onderzoek om bijvoorbeeld een bepaalde klant te onboarden, hoe zou het dan zijn als jij die gegevens kan delen met een ander die eigenlijk een vergelijkbaar doel heeft om een dienst aan te bieden aan zo’n partij? Ik ken de laatste status niet, maar voor alsnog mag dat niet, wat ik heb begrepen. En er zijn wel nieuwe initiatieven van grootbanken, van belastingdiensten en toezichthouders om met elkaar op te trekken om daar wel meer transparantie in te brengen. Nogmaals, iemand deelt de data die jij wil delen met jou met een bepaalde doelstelling en daarmee wil je ook die partij en die persoon beschermen. Dat is natuurlijk altijd dun ijs. Vaak wordt er vanuit een beetje een risk-based approach gedacht. Dus je wordt een beetje achterdochtig als je in die wereld werkt, dat er dus heel veel risico in zit. In de praktijk zit in meer dan 99% van de cases natuurlijk heel beperkt risico aan, vanuit dat perspectief. Dus het is altijd een dun lijntje.
Jeroen: Daar kan ik helemaal inkomen. Wat ik ook boeiend vond uit het rapport, ik pik er gewoon dingen uit die ik specifiek interessant vind, is dat je zegt dat je als werkgever aantrekkelijker wordt als je meer technologie invoert en dat het boeiender wordt om data-gedreven te werken als finance professional. Verklaar je nader?
Adriaan: De reden daarvan, dat is natuurlijk – zonder daar een commercieel sausje over te gooien – dat digitalisering daarmee extra sexy is om een reden om het maar toe te passen. Door de schaarste op de arbeidsmarkt geloof ik dat digitalisering efficiëntie met zich meebrengt. Daarnaast brengt dus efficiëntie met zich mee dat je je kan focussen op de meer interessante cases, meer interessant werk. Dus als het repeterende deel van jouw werk geautomatiseerd kan worden of door middel van robotisering kan worden weggenomen, dat betekent dat de mensen – het grootste kapitaal vaak, erg belangrijk ook voor organisaties – zich echt kunnen richten op datgene waar ze goed in zijn, waar ze voor zijn opgeleid, waar ze expertise voor hebben, waar ze ook nog zelfs een gezonde vorm van intuïtie voor kunnen gebruiken. Daarom geloof ik dat digitalisering je ook een veel betere en inspirerende werkgever kan maken, omdat je namelijk interessanter werk aanbiedt aan jouw medewerkers.
Jeroen: Dus waar minder repetitieve handelingen in zitten. Als je naar de financiële wereld kijkt, dat vind ik specifiek interessant, is dat dus eigenlijk wel zo, dat heel veel mensen nog vrij repetitief werk doen?
Adriaan: Dat deel ik met je, ja. In de financiële wereld wel, en wat je dus ziet bij de industrieën of de organisaties buiten de financiële wereld waarin je natuurlijk nog steeds een groot financiële afdeling kan hebben, waar ook financieel werk wordt gedaan, ook daar zie je – en natuurlijk ook bij de grootbanken net zo goed – dat iedereen zich vooral daarop wil richten waar hij echt goed in is. Wat maakt jouw organisatie nou attractief, competitief, duurzaam? Wat onderscheidt jou? Daar wil je veel gas op geven, daar ben je goed in. Dat betekent dat je alle overige zaken zo vanzelfsprekend en makkelijk mogelijk wil maken. Dat mag niet een doel op zich zijn, maar een middel om dat doel te bereiken.
Jeroen: Ik wilde het uiteraard ook even met je hebben over dat laatste stukje van het rapport, want daar ga ik even uit citeren. Dat is toch wel leuk voor mijn luisteraarsgroep. Er staat: Het imago van de financiële wereld mag wel wat opgevijzeld worden. Dat vond ik nogal een statement, dus daar wil ik toch eens met je over van gedachten wisselen. Is het imago van de financiële sector zo slecht?
Adriaan: Ik denk dat de fintech-wereld wel wat speelsheid en levendigheid brengt en dat er breder wordt gekeken dan “Dit is de zuidas, daar heb je een kantoor, daar ga je naartoe met een bepaalde kledingstijl”, en dat het echt wel wat creatiever en frisser mag. Dus is het imago slecht? Ik zit er zelf in, dus ik vind het een fantastische sector.
Jeroen: Wat zijn de ‘hoe’s’? Hoe zou je dat kunnen doen als sector? Wat moet daarvoor gebeuren?
Adriaan: Er zijn wat mij betreft een paar onderdelen. Het imago van de financiële wereld, als jouw rol geld heen en weer schuiven is tussen grote partijen, dan kan dat heel interessant zijn op een borrel om te vertellen hoe groot die bedragen zijn. Maar in de praktijk kun je je ook afvragen, “Wat voeg ik toe? Waarom bestaat deze organisatie, wat als ze niet zou bestaan? Zou een ander het dan doen?” Is dat het? Dat lijkt me nou niet heel aantrekkelijk om dat te vertellen op een borrel, waarom je doet wat je doet. Dus wat ik me afvraag, als persoon, is: Hoe maak ik nou echt een verschil? Voor mij zijn eerlijkheid en transparantie twee belangrijke zaken, dus in mijn werk hier maar ook bij die ACFCS, hoe maak je nou echt een eerlijkere wereld? Een wereld waar mensen betaald worden voor het werk dat ze doen, waar dat transparant is en als je je dan ook nog kan richten op interessant werk, dus niet het repetitieve onderdeel, dan wordt het echt wel leuk. Dan heb je ook een goed verhaal van wie jij als werkgever bent. Een softwarebedrijf in credit management vind ik ook niet zo heel sexy klinken. Maar als je zegt, “We maken de wereld eerlijker en transparanter en je mag hier zijn wie je bent – Oh ja, en we sponsoren ook nog een hele toffe wielerploeg – dan spreek je even echt parochie, dan ga je wel andere emoties raken dan wat ik net vertelde.
Jeroen: Dat snap ik. Zeker aan de debiteurenbeheerkant is het natuurlijk best ook wel spannend. Je moet ook gewoon heel streng zijn als debiteurenbeheermedewerker. Je moet twee rollen spelen, je wil dat menselijk doen, maar tegelijkertijd wil je dat dat geld terugkomt. Want daar zijn afspraken over gemaakt.
Adriaan: Ja, zeker. Vooral bij onze klantenraad zijn grote internationale organisaties waar product, expertise en processen bij elkaar komen. Vaak zie je daarop onze klanten, mensen met wie we zaken doen, dat zijn change managers of mensen die al die verschillende palletjes en potjes bij elkaar moeten brengen en daar dan een verschil in willen maken. Maar vaak wordt het vergeten, precies wat jij zegt. De kern is, soms moet je ook streng zijn. Maar dan wil je wel dat dat gebaseerd is op de juiste gegevens en dat kan dan nog steeds efficiënt. Dus als je heel lang moet zoeken voordat jij heel streng kan zijn, dat kan wel slimmer. En daarmee wordt dat ook interessanter.
Jeroen: Ik heb het zelf in de inleiding gezegd, jij hebt het een paar keer aangehaald, the Association of Certified Financial Crime Specialists, daar wil ik zo even nog een paar dingen over weten, want zoals ik begreep ben jij medeoprichter daarvan, van het Nederlandse onderdeel. Maar voordat we dat doen, ik heb een aantal dingen uit het rapport gepakt, heel selectief. Dingen die ik boeiend vond. Maar zijn er nog dingen waarvan jij zegt, “Dat wil ik nog heel graag delen naar aanleiding daarvan”?
Adriaan: Ja, daar wil ik kort nog wat over zeggen. Wat mij opvalt, de verwachtingen zijn vaak hoog gespannen voor nieuwe thema’s. Robotisering werd toen genoemd, blockchain, of AI. Vaak wordt de korte termijn impact overschat van wat het voor verschil gaat brengen en de lange termijn wordt onderschat. Ik denk dat iedereen zal beamen dat de wereld meer digitaliseert en er gaat meer robotisering komen. Mensen moeten bijvoorbeeld meer real time data gaan verzamelen, het mag niet meer een maand of twee maand duren voordat je bijvoorbeeld je boek sluit. Er zijn andere vormen van betalen. Dat zijn grote bewegende delen waarvan ik zeg, “Dat gaat impact hebben.” Gaat dat dan via de blockchain of niet? Dat weet ik niet. Dus de grote lijn in het rapport is wel: Digitalisering? Ja.
Jeroen: Helder. Ik noemde het al, die ACFCS, de Association of Certified Financial Crime Specialists.
Adriaan: Leuke makkelijke afkorting ook.
Jeroen: Ja, die bekt lekker. Maar kan je er iets meer over vertellen?
Adriaan: Dat was nog vanuit mijn vorige werkgever, waar ik erg actief was in het compliance domein, dus het ‘ken uw klant’ principe, de wet ter voorkoming van financiering van witwassen en terrorismefinanciering. Maar dat zijn allemaal onderdelen waar veel grootbanken en andere partijen die onder toezicht staan mee worstelen. Je ziet dat daar ook veel mensen op worden aangenomen. Ook daar is schaarste. Wat wij zagen, er zijn wel organisaties, sommige ook wat meer commerciële organisaties, waar mensen zich bij aan kunnen sluiten. Maar wat wij misten is eigenlijk een plek waar je mensen uit het werkveld vindt waar je echt eerlijk kan vertellen en transparant kan zijn over, “Wat maak jij nou mee en wat zijn voor jou de uitdagingen?”, zonder dat het meteen een case bij de toezichthouder wordt. Daarom zijn we opgestaan en hebben wij gekeken naar wat voor organisaties er al zijn in de wereld en waar we ons bij zouden kunnen aansluiten. Zo zijn we met verschillende grote organisaties of vertegenwoordigers van die grote organisaties daarmee begonnen. Het eerste jaar hebben we veel webinars georganiseerd, er waren wel tot 600 mensen aanwezig die daarop afkwamen. In coronatijd was dat nog even zoeken naar de manier hoe we verdergaan, maar na de zomer gaan er weer nieuwe initiatieven komen.
Jeroen: Leuk! Wat voor soort leden heeft de organisatie, wat voor achtergronden?
Adriaan: Mensen uit de wereld van compliance, dus head of compliance, compliance group directors, maar ook wel bestuurders, omdat je ziet dat de bestuurders van grote organisaties – dus partijen die onder toezicht staan – dat de persoonlijke aansprakelijkheid ook navenant is toegenomen in afgelopen jaren. Dus ook buiten data zie je ook dat compliance een boardroom onderwerp is geweest en dat hoor ik ook terug in de podcast van jouw vorige gasten. Het is zeker een thema wat erg belangrijk is in deze wereld.
Jeroen: Helder. Even naar de toekomst kijkende, in de afronding van dit gesprek. Als we hier volgend jaar of over vijf jaar, of een ander moment waarop jullie publiceren, weer zitten, wat ga jij verwachten?
Adriaan: Ik verwacht dat het op de borrel minder vaak gaat over de krapte op de arbeidsmarkt, tegen die tijd ben je er ofwel goed mee omgegaan en je bedrijf bestaat nog, of je hebt een heel groot issue en je hebt moeten afschalen om die reden. Maar dat digitalisering nog meer omarmd is om ook goed met die krapte op de arbeidsmarkt om te gaan. Dat is wat ik geloof. En ik geloof dat er allerlei nieuwe vormen van betaling zijn ontstaan, heel specifiek in het domein waar ik werkzaam ben. Er zijn nog zoveel bedrijven die eigenlijk nog heel traditioneel met Excel zaken op orde proberen te houden of wel een CRM (note: Leaders in Finance gebruikt Qraia) of een ERP hebben, maar nog een totaal overzicht missen of daar echt nog niet scherp genoeg op zijn. Dus dat is wat ik geloof. En misschien heb ik ooit tegen die tijd nog een PR op de marathon weten aan te scherpen.
Jeroen: Ja, precies. Daar wilde ik ook nog naar vragen, op de privékant gaat dat het worden. Dat is mooi! Welke marathon wordt dat dan?
Adriaan: Rotterdam is toch wel mijn favoriet, natuurlijk. Waar anders staan van begin tot einde mensen langs de kant, Jeroen?
Jeroen: Dat had ik ook niet anders kunnen verwachten. Adriaan, ik wil je heel hartelijk bedanken voor je tijd en interessante gesprek waar we heel veel dingen hebben kunnen raken. Heel erg leuk! Bedankt ook voor de ontzettend goede voorbereiding en dit leuke gesprek. Namens Bocca Coffee krijg je zo meteen een bedankje. Bocca Coffee is een B-corp certified bedrijf, dat partner is van deze podcast. Dus dat bied ik je zo aan, na afloop. Nogmaals heel veel dank voor je tijd!
Adriaan: Graag gedaan, leuk om hier te zijn.
Dit was Leaders in Finance, we hopen dat je deze aflevering met veel plezier hebt beluisterd. We stellen je feedback erg op prijs. Wat houdt je bezig en over wie wil je meer horen? Laat het weten via een Apple of Google review. Dat kan ook via de social media kanalen of direct via een email. We kunnen het enorm waarderen als je dat doet. Tot slot danken we onze partners voor hun steun, dat zijn Kayak, EY, Odgers Berndtson executive search en Roland Berger. Bedankt voor het luisteren!