Dit is Leaders in Finance, een podcast waarin we op zoek gaan naar de mens achter het succes. We praten met leiders van nu en later over hun drijfveren, carrière en privéleven. Waarom?
Omdat er meer gesproken moet worden in de financiële sector. We willen onze partners hartelijk bedanken voor hun steun. Dat zijn EY, MeDirect, RiskQuest, Kayak en Roland Berger.
Je host is Jeroen Broekema.
[Jeroen Broekema]Welkom luisteraars bij een extra aflevering van Leaders in Finance. Het is dus niet een reguliere aflevering van de podcast waarin we één op één een leider in de financiële sector interviewen over zijn of haar organisatie en over de mensen achter het succes. Maar een extra aflevering naar aanleiding van het recent georganiseerde Eye on Wealth & Asset Management Event van EY.
Bij mij aan de digitale tafel heb ik vier boeiende gasten met wie ik wil reflecteren op het event. En wie weet komen er nogal veel meer onderwerpen aan bod rondom dit onderwerp. Ik zal ze kort aan je voorstellen.
Allereerst Katja Kok, Directeur ING Private Banking & Wealth Management. Welkom Katja.
Jeroen van Wijngaarden, directeur van DUFAS. Welkom Jeroen.
Guido van Aubel, MD Wholesale & Institutional Clients Van Lanschot Kempen. Jij ook welkom Guido.
En last but not least, Jeroen Preijde, sectorleider Wealth & Asset Management bij EY Nederland. Welkom ook jij Jeroen.
Het is enigszins verwarrend met de drie Jeroenen in deze opname, maar daar gaan we zeker op een goede manier mee werken. Even een kort rondje of jullie mij nog iets meer willen duiden wie jullie zijn en wat jullie doen. Geen lange voorstelrondes, maar nog wel even iets meer dan ik heb gedaan.
Mag ik jou Jeroen Preijde, die ik als laatste voorstelde, het woord geven?
[Jeroen Preijde]Jeroen Preijde, sectorleider voor Wealth & Asset Management sector in Nederland. We hebben zo’n 200 collega’s die actief zijn in de Wealth & Asset Management sector. Accountants, consultants, fiscalisten.
Zelf ben ik naast mijn rol als sectorleider ook accountant.
[Jeroen Broekema]Leuk, Guido?
[Guido van Aubel]Ik werk dus voor Van Lanschot Kemp Investment Management.
Daar werken zo ongeveer 350 mensen. Ik hou mij dagelijks bezig met business development, business management en commerciële support.
[Jeroen Broekema]Leuk, dankjewel. Jeroen van Wijngaarden?
[Jeroen van Wijngaarden]Ja, dankjewel Jeroen. Ja, Jeroen van Wijngaarden. Ik ben algemeen directeur van DUFAS.
We hebben bijna 60 leden. We zetten ons in voor de vermogensbeheerssector asset managers in Nederland. En ik ben sinds 2014 tweede kamerlid geweest voor de VVD.
Onder andere justitie, defensie, Europese zaken. En sinds vorig jaar bij DUFAS begonnen.
[Jeroen Broekema]Leuk, dankjewel. En last but not least, Katja?
[Katja Kok]Ja, Katja Kok. Sinds anderhalf jaar verantwoordelijk voor Private Banking & Wealth Management bij ING. En daarvoor alles bij elkaar zo’n 25 jaar bij Van Lanschot Kemp en ABN Amro MeesPierson. Dat is echt een private banking achtergrond. Ik ben inmiddels echt bankier.
Heb het nooit willen toegeven, maar dat ben ik echt wel.
[Jeroen Broekema]Wat mooi. Wat maakt je tot echt bankier?
[Katja Kok]Dat ik het al 27 jaar doe, zeg maar. En al inmiddels wel iets van weet en het ook erg leuk vindt. En me er ook bij neer heb gelegd, ik heb hier wel iets te doen.
Dus ik blijf hier wel.
[Jeroen Broekema]Mooi. En hoe heb jij het event ervaren, even in de algemene zin? Kijk je er met plezier op terug?
[Katja Kok]Ja, zeker. Ik heb niet het hele event meegemaakt, maar vanaf Guido’s presentatie. Ik ben altijd een beetje terughoudend met optredens tijdens dit soort events, omdat ik denk, waarom zou ik mijn conculega’s slimmer maken.
Maar dat vind ik ook wel weer tegelijkertijd heel tegenstrijdig, want ik hou heel erg van partnerships en samenwerken. Dus ik heb ja gezegd en ik heb er ook van geleerd. Ik vond het heel interessant.
[Jeroen Broekema]Welk onderdeel ben jij zelf actief geweest?
[Katja Kok]Ik heb iets verteld over de grote transities binnen wealth management.
[Jeroen Broekema]Kan je daar één of twee dingen van noemen waar jij het publiek in meegenomen hebt?
[Katja Kok]Ik heb iets verteld over de transitie die we als ING doormaken in Nederland, waar we zeg maar echt private banking veel prominenter nu onderdeel maken van de strategie. Met name extern gericht op drie grote transities, namelijk de intergenerationele transitie, de digitale transitie en de duurzaamheidstransitie. En die hangen heel erg met elkaar samen.
Daar heb ik iets over proberen te vertellen en ook hoe wij daarmee omgaan als ING Private Banking.
[Jeroen Broekema]Leuk. En Guido, jouw een beetje vergelijkbare vraag, maar welk onderdeel was jij actief?
[Guido van Aubel]Ja, ik heb het met name gehad over duurzaamheid en de opname en hoe je met duurzaamheid omgaat in onze industrie. Ik deel een beetje wel wat Katja al eerder zei, maar anderzijds, ik vind het ook heel fijn om dingen bevestigd te krijgen waar je mee worstelt, om dat te horen en te zien bij andere partijen. Je weet het eigenlijk wel al, maar het is toch prettig als je het toch nog een keer hoort in een zaal waar mensen op soortgelijke onderwerpen of onderwerpen die ook van interesse zijn, zaken melden die je herkent.
Dus dat je niet alleen staat in die strijd. Dat is ook zoals ik zelf de presentatie ben ingegaan over hoe wij binnen Van Lanschot Kempen met duurzaamheid omgaan en heb daar geprobeerd ons verhaal te vertellen, hoe wij dat ervaren en hoe wij daarmee omgaan. Dat zou dan eventueel de reactie kunnen opwerpen van, hé, nou ja, dat herken ik wel.
[Jeroen Broekema]En wat is een key message, of wat was een key message in jouw verhaal?
[Guido van Aubel]Een van onze key messages is dat wij daar als Van Lanschot Kempen niet een soort van separate unit van maken of een, ik noem het maar even, een onderwerp waarvoor je een heleboel additionele mensen in aparte afdelingen neerzet, maar dat je het integraal onderdeel maakt van jouw bedrijfsvoeding. Dat heeft ook met onze size te maken, dus dat speelt natuurlijk zeker ook mee, maar ook met het geloof. De manier waarop je met duurzaamheid omgaat, als je daar intrinsieke gemotiveerd bent en dat meeneemt bij je werk, dan zal je dat ook opnemen in je processen en in je selectiemethodieken, et cetera.
Dus dat was één van mijn boodschappen. De andere boodschap is geweest dat het heel erg, wat je merkt, is iedereen wordt langs een meetlat gelegd en die meetlat verandert de hele tijd. Dat zorgt ervoor dat het een weerwaar is van wat is nou duurzaam, wat is niet duurzaam.
Ik denk dat het voor een klant ook bijna niet meer te achterhalen is, hoe kan het nou zo zijn dat wij spreken over artikel 8 of artikel 9, denk je dat een eindklant daar zich voor interesseert? Dat is ongelooflijk. En ik denk dat die boodschap die ik daar probeer te brengen is, zorg er nou voor dat er één level playing field ontstaat door één hele duidelijke richtlijn of wetgeving, het liefst vanuit Europa gedragen, en dat we daarmee aan de slag kunnen.
In plaats van iedere keer een hap-snap richtlijn of beleid of het terugdraaien of een nadere regeling die uitleg geeft aan en waardoor mensen weer moeten herklassificeren, wat is het? Dat is denk ik nogal een frustratie die wij weleens hebben en die andere partijen ook herkennen, waar ik denk de weg naar duurzaamheid niet mee geholpen is.
[Jeroen Broekema]Helder. En als je het hebt over jullie klanten, heb je het gevoel dat jullie klanten ook heel erg pushen om als bedrijf duurzamer te worden en ook duurzamer te investeren?
[Guido van Aubel]Nee, dat verschilt heel erg. Dus wij als partij zijn daarin, ik zou willen zeggen, wat agnostisch. Dus wij bedienen alle klanten, ongeacht de mate van duurzaamheid die die klant wil hebben, waarbij wij wel een hogere ondergrens hebben, dus je hebt een minimum wettelijke ondergrens en daar zitten wij flink boven, natuurlijk proberen we dat te pushen, maar uiteindelijk bepaalt de klant.
Wat je terug ziet is dat klanten er in eerste instantie zeker jaren gelegenen niet per se om vroegen. Dat wij als industrie en als verlengstuk van de maatschappij daar wel mee aan de slag zijn gegaan, dat heeft zeker tot effect geleid. Maar ik zou persoonlijk denken dat het nog niet tot op het niveau is waarop je het zou willen hebben.
[Jeroen Broekema]Dat is heel interessant hè. Aan de ene kant die meetlat waar je het over hebt, van wet- en regelgeving, aan de andere kant wat klanten willen, wel of geen push, en het laatste is van wat doe je als organisatie. Dus die drie dingen werken op elkaar en soms heb ik het idee dat de ene sneller wil en dan wil de ander sneller en dan wil de ander weer langzamer.
Dat is heel boeiend. Merk jij dat ook, Jeroen van Wijngaarden, zeg ik maar even erbij gezien alle Jeroenen hier, dat jouw leden ook op verschillende snelheden gaan en ook dat verhaal rondom hoe snel de overheid gaat?
[Jeroen van Wijngaarden]Ja, dat zie je zeker binnen onze leden. Ik denk ook dat dat op zichzelf heel gezond is, omdat natuurlijk ook bij asset owners daar ook verschillende opvattingen en behoeftes in zijn. Ik denk ook dat uiteindelijk de richting die het opgaat, die verschilt niet zo, alleen het tempo waarin je die richting wil bereiken en intensiteit, dat daar nog wel verschil in zit.
Maar dat is juist prima. Wat niet prima is, is de enorme regeldruk die over verschillende leden wordt uitgestort en de verschillen die daar ook tussen Europese landen in mogelijk zijn. En dat is wel, nou ja, dat hoorde ik net ook de andere sprekers zeggen, dat is wel denk ik in toenemende mate problematisch, en dat heb ik ook naar voren gebracht in mijn bijdrage, is dat je nu wereldwijd überhaupt een enorme zoektocht ziet naar kapitaal.
Dat er tegelijkertijd door geopolitieke veranderingen meer protectionisme komt. Dus daarmee ook concurrentie tussen blokken en tussen landen, ook niet alleen tussen werelddelen, maar ook binnen Europa. En dat het dan wel oppassen geblazen is, dat je niet in de compliance verplichtingen of toezichtsdruk, in al je ambities om te verduurzamen bijvoorbeeld, zodanig doorschiet dat de ease of doing business, het gemak van zaken doen, dat je dan een competitief nadeel hebt als Europa of als Nederland.
En ik heb daarom ook in mijn bijdrage, ook even om het beeldend te maken, iedereen kent denk ik het paleis van Versailles bij Parijs, dat de Franse president daar diezelfde week, dat wij het Leaders in Finance event hadden, en dat de Franse president daar in Versailles met de financiële sector samenkwam, om ook te kijken, om na te denken over de concurrentiekracht van Frankrijk. En dat in diezelfde week toch een Frans topbedrijf, Total Energies, een van de grootste bedrijven uit Frankrijk, dreigde met een vertrek uit Frankrijk naar de VS, omdat ze daar duizelingwekkende bedragen konden besparen, als ze dat zouden kunnen gaan doen. En dat had ook weer te maken met the ease of doing business.
Dit is niet een soort theoretische exercitie, we hebben ook een tijdje terug ASML gehad in Nederland, dat was natuurlijk vrij gênant, dat zo’n bedrijf, waar we ontzettend trots op mogen zijn, via het NOS-journaal dan moet dreigen met vertrek, en dat dan ineens een soort reddingsoperatie vanuit het kabinet komt. Dat zegt iets over de mate waarin de ease of doing business in Nederland op het netvlies staat bij de overheid. Dus daar is nog heel veel werk aan de winkel, onder andere voor DUFAS en voor mij.
[Jeroen Broekema]Ja, want in jouw bijdrage, de titel van jouw bijdrage op het EY-event was Transitie van de Macht in Den Haag en Brussel. Dus ik dacht dat daar had moeten staan Transitie van de Macht in Den Haag naar Brussel, maar bedoel je dat deze elementen mee die je net bespreekt, of bedoel je daar nog iets anders mee?
[Jeroen van Wijngaarden]Ik bedoel daar zeker ook andere dingen mee, maar waar het vooral om gaat, we krijgen natuurlijk in Nederland nu een nieuw kabinet. Ik geloof dat dat Tjeenk Willink was die ooit tegen de majesteit zei, van majesteit uiteindelijk komt er altijd een kabinet, nou dat zie je nu in Nederland ook na vier, vijf maanden na de verkiezingen. En in Europa krijgen we een nieuwe Europese Commissie, en dat gaat kansen en bedreigingen met zich meebrengen, onder andere omdat concurrentiekracht voor zowel Nederland als de Europese Commissie, dat gaat echt ook mede om de dingen die ik net aangaf, een topprioriteit zijn.
We hebben daar als DUFAS in Brussel, dat mogen jullie best weten, bij ook EFAMA, dat is onze Europese koepel die we alle nationale en alle DUFAS’en zeg maar van Europa verenigd. Dat is ontzettend belangrijk, wil je een deuk in de pakje boter slaan in Brussel, dat je ook voor dat soort clubs opereert, maar ook daar echt wel ervoor gepleit met, gelukkig met succes, want daar waren anderen het mee eens, om onze bijdrage als asset management sector, ik denk dat voor de financiële sector, bereid zijn aan het versterken van de concurrentiekracht, om die ook centraal te stellen, naast natuurlijk het belang van de eindinvesteerder.
[Jeroen Broekema]Dankjewel, Jeroen Preijde, jij hebt de ongelooflijke lange staart van dienst, ongelooflijk veel instanties van binnen gezien, en als je nou terugkijkt op dit event, die drie thema’s waar Katja het eerder over had, van intergenerationeel, digitaal en duurzaamheid, zijn dat in het inderdaad de drie grootste thema’s ook vanuit jouw perspectief, of zeg je nee, er hoort ook nog wel een of twee andere echt bij?
[Jeroen Preijde]Ik denk, als je kijkt over de afgelopen jaren, dan is het vooral de intensiteit van alle veranderingen. Veranderingen zijn natuurlijk van alle tijden, maar als je nu kijkt naar wat de asset management sector meemaakt, zeg maar, is een hele grote stroom van externe ontwikkelingen, die allemaal impact hebben op organisaties, en de drie die je noemt, die springen er heel nadrukkelijk uit. Het seminar werd geopend door Maureen Schlejen, directeur voorzitter van de Achmea Investment Management, die heel druk bezig zijn met de wet toekomstpensioenen, en dat is natuurlijk ook voor vermogensbeheerders een enorm grote ingrijpende operatie voor de pensioenfonds ook, en zo zijn er op heel veel gebieden, de strijd om talent, nieuwe generatie met andere verwachtingen, geopolitieke ontwikkelingen, dat speelt allemaal mee, en wat ik zelf heel boeiend vond in het seminar, is dat naar voren kwam dat elke organisatie, en Guido noemde dat net, dat vond ik een heel mooi voorbeeld, eigenlijk die ontwikkelingen naar hun hand proberen te zetten. Dus je kan zeggen duurzaamheid is compliance, maar je kan ook zeggen het is iets wat onze processen en onze activiteiten richting de markt kan versterken. Olivier Bouteille die was spreker over technologie, een belangrijke ontwikkeling, vanuit Amundi is de chief client officer, technology, en die had het over generative AI, hoe dat niet alleen hun processen versterkt, maar hoe het ook hun de kans weer biedt om als hele grote speler, juist de kleinere spelers in de markt, te helpen om partnerships te ontwikkelen en het is voor hun natuurlijk ook weer een winstgevend project, maar dat vind ik echt heel boeiend. Dus je ziet heel veel gebeuren, maar je ziet ook alle partijen vanuit hun eigen kracht als het ware die die zaken in hun hand proberen te zetten, en dat maakt de industrie natuurlijk weer een hele boeiend speelveld.
[Jeroen Broekema]Ja, en het intensiteit, dat woord dat blijft ook heel erg bij mij hangen in jouw verhaal, dat alles gaat op een heel hoog tempo en het verandert ontzettend veel, dat geldt denk ik niet alleen in deze industrie, maar in veel meer industrieën. Ik ben wel nieuwsgierig, ik weet niet of je dat bekende artikel kent, de 100 trillion battle, wat in The Economist stond, daar ging het eigenlijk over het feit dat jullie wel in een industrie zitten die heel interessant is, die zo ongelooflijk hard groeit, wereldwijd in ieder geval. Misschien in Nederland weer iets anders dan wereldwijd, het is natuurlijk een groot deel gedragen door Azië, maar het is een interessante industrie om in te zitten nu, even los van alle challenges, denk ik.
Klopt dat?
[Jeroen Preijde]Wat ik zelf heel interessant vind in de vermogensbeheerindustrie is het beschakel tussen kapitaal en het inzetten van kapitaal. Dus je zit eigenlijk aan de knoppen over bijvoorbeeld de duurzaamheid, dat is een hele mooie ontwikkeling, je kan echt meesturen, terwijl je zelf eigenlijk een tussenpersoon bent en dat maakt het natuurlijk heel erg goed.
[Voice-over]Dit is Leaders in Finance met Jeroen Broekema.
[Jeroen Broekema]Katja, terug naar jou, ik haal steeds die drie dingen van jou aan, want volgens mij zijn dat inderdaad samen met tech de allergrootste, digitaal is tech natuurlijk, maar de grootste trends. Ik ben wel benieuwd naar het intergenerationeel, want je moet dus heel veel mensen gaan bedienen die misschien wel heel anders in de wedstrijd zitten, die heel anders in het leven staan. Is dat nou eigenlijk zo, is die nieuwe generaties die er nu aankomen, gaan die nou echt heel anders om met wealth management dan de generaties daarboven?
[Katja Kok]Je moet de volgende generatie gaan bedienen en ook wat Jeroen net zegt, ik vind dat interessant, dat is al veel veranderd. Het is natuurlijk ook gewoon heel erg leuk en inderdaad weer op zoek naar je kracht, waar sta je voor, wie ben je als organisatie en hoe voeg je dus dan iets toe, hoe ben je van waarde. Daarom is het juist zo leuk dat de intensiteit bij mij hoog is en ik voel het dus ook helemaal niet als moeten, maar als een hele leuke uitdaging en ik denk dat het zeker zo is.
Ik heb op het seminar ook gezegd, ik zie het op twee manieren, de volgende generatie. Ik vertelde 18.000 miljard dollar aan vermogen gaat over nu naar de volgende generatie tussen vandaag en 2030, dus dat is mega veel en die volgende generatie die dat gaat erven, dat zijn de 40-plussers zo’n beetje en we hebben de volgende generatie, de kinderen van onze klanten. Onze volgende generatie klanten die tussen de 20 en de 40 zijn en die inderdaad veel digitaler zijn, hun informatie op heel andere manieren verzamelen en zich op andere, minder conventioneel laten adviseren, die duurzaamheid belangrijker vinden, dus dat brengt zeker andere klantbehoeften mee.
Daar moeten we rekening mee houden, daar moeten we op inspelen en ik zie dat Jeroen daar op wil reageren. Dat was denk ik ook een hele leuke brug tussen mijn presentatie toen en Jeroen die na me kwam omdat de vraag werd gesteld in welke rol zie je daar als organisatie, ook als bank, qua educatie en pak je die rol wel en ik vond dat Jeroen daar toen ook heel goed op inging.
[Jeroen Broekema]Wil je daar op reageren Jeroen?
[Jeroen van Wijngaarden]Ja heel graag. Zij noemde ook voorbeelden van mensen die ontzettend succesvol waren geweest bijvoorbeeld als profsporter, maar dan toch door zelf verkeerde beleggingskeuzes te maken, al dan niet beïnvloed door bijvoorbeeld finfluencers en berichten op social media die denken van ja gewoon even makkelijk snel veel geld verdienen, dat dat toch helemaal verkeerd af kan lopen en dat geeft ook wel aan wat je ook in andere onderzoeken ziet, dat zeker ook voor Gen Z, die zijn ontzettend bezig ook met financiële zekerheid op lange termijn, tegelijkertijd wordt erop ingespeeld via die sociale media waar zij bij uitstek als generatie het meest op actief zijn, wat Katja ook aangaf en dat legt wel ook een verantwoordelijkheid bij sector neer, maar eigenlijk ook bij de overheid om na te denken van ja hoe kunnen we nou ook financiële educatie versterken en kijk banken doen dingen met banken voor de klas, wij doen als asset management sector, wij doen ook de belegger uitlegger die we deels financieren met dat is een spel voor basisscholen, we gaan zelf naar universiteiten, maar ik denk dat dat niet genoeg is, ik denk dat je eigenlijk zou moeten nadenken of hoe je in het curriculum van bijvoorbeeld middelbare scholen ook gewoon rekenvoorbeelden met wiskunde bijvoorbeeld zou kunnen incorporeren over risicospreiding waarbij je toch heel praktisch dit soort kennis die toch noodzakelijk is incorporeert in het onderwijs.
Ik wil daar alleen nog één kanttekening maken bij het punt van oh er komen zoveel veranderingen op ons af en dat is toch ook allemaal een mooie uitdaging zeg maar, dat vind ik altijd op zichzelf de goede mindset, maar ik zie het ook wel in die zin als een bedreiging als je kijkt naar alle veranderingen die er nu komen, Maureen Schlejen van Achmea Investment had een hele mooie bijdrage voor de grootste financiële transitie die er aan zit te komen, de pensioentransitie en de communicatie uitdagingen die dat vergt, ook van asset managers, maar daar bovenop komt natuurlijk een golf van nieuwe wetgeving nu uit Europa, je gaat ook een enorme versterking en uitbreiding zien van de AFM de komende jaren, dat zal ook een ander kostenplaatsje met zich mee gaan brengen voor het toezicht, dus er komt nu heel veel en dat maakt eigenlijk dat wij als DUFAS ook wel echt bepleiten nu zowel hier in Nederland als in Europa voor toch het indrukken van de pauzeknop, het maken van een pas op de plaats en focus je nu is op een succesvolle implementatie van al die dingen die op ons afkomen, dat is al moeilijk genoeg, plus alle Europese wetgeving, weet je de Engelsen zeggen mooi don’t bite more than you can chew en dat vind ik hier ook een beetje opgaan, dus dat pleit er ook voor om daar ook als financiële sector actief op mee te denken en gezamenlijk in op te trekken en daarom is een event als dit ook goed en dat moet eigenlijk nog veel meer, want als ik kijk wij zijn als Nederland natuurlijk niet zo groot als Londen of Parijs, maar zij zijn wel de grootste van de kleine landen en kunnen best wat minder bescheiden zijn.
[Jeroen Broekema]Duidelijke statement Jeroen, dankjewel. Guido, wat ik jou wilde vragen is als je zo hiernaar luistert, je hoort allerlei uitdagingen, laten we het maar uitdagingen noemen, want voor je het weet komen we in de hoek van dat het niet leuk wordt, heeft Katja het duidelijk gemaakt, maar wat zijn vanuit jouw perspectief en ook de rol die jij die jij hebt binnen Van Lanschot Kempen, wat zie jij nou als echt de grootste één of twee uitdagingen?
[Guido van Aubel]Ja, er zijn een heleboel uitdagingen Jeroen. Ik denk dat ik eerst nog even aanhaak op de uitdagingen in zaken, noem het maar die veranderingen, financiële educatie en alles wat daarbij hoort. Ik heb twintig jaar lang ervaring met particuliere beleggers van doe-het-zelver tot en met private banking en heb vandaar uit de overstap gemaakt naar institutioneel vermogensbeheer en dan zie je dat je vervolgens naar pensioengrondfondsen gaat die deelnemers achter zich hebben.
Wat mij opvalt is dat de kennis en de kunde die partijen hebben in de direct-to-consumer eigenlijk ontbeert bij die pensioenfondsen die richting de deelnemers moeten, want die moeten dan weer met die asset manager zoeken naar interessante verhaaltjes die zij naar hun deelnemers gaan brengen. Ik denk dat er twee belangrijke zaken te onderkennen zijn trouwens in die relatie. Eén is in Nederland zijn wij wars van beleggingsadvisering, dat maken wij steeds lastiger.
Daar willen we ook niet voor betalen. De Nederlander wil daar niet voor betalen en dat komt hem niet goed uit, want het gemiddelde rendement wordt daar niet beter van en je wordt ook eerder vatbaarder voor miskleunen door in te gaan inderdaad op situaties zoals net geschetst. Dus ten opzichte van andere Europese landen is dat echt een uitzondering.
Het tweede is dat wij daar gelukkig mee wegkomen en waarom komen we daarmee weg? Dankzij die pensioenfondsen, want dat is namelijk het niet nadenken, er wordt vermogen voor opgebouwd voor later. En op het moment dat wij dus een heleboel, ik noem het maar even, van die zaken die voor jou geregeld worden, toch gaan terugbrengen naar die individuele particulier, dan zul je dus ook dat moeten laten samengaan met een enorme, ja ik noem het maar even, kennis en kunde en educatie om daar de keuzes in te kunnen maken.
Want als je straks gevraagd wordt om een keuze te maken over jouw pensioen, ja op basis waarvan ga je die keuze dan maken. Dus ik vind dat daar veel te gemakkelijk overheen gestapt worden en vandaar dat ik dus ook ben voor collectieve beleggingen. Gewoon laten doen.
Dan heb je in ieder geval die basis en private banking is ook met name voor ondernemers die zelf hun pensioen moeten opbouwen en op een gegeven moment hun business verkopen en dat is de facto hun pensioen. Ja dat kan heel erg veel zijn, maar dat is wel de parallel die je kunt trekken. Nou, als we dan gaan naar de uitdagingen die ik wel zie in institutioneel vermogensbeheer en in het feit dat we dus die pensioenfondsen helpen in hun vermogensbeheer, dan is dat op het event ook door Maureen aangehaald, er komt weer een consolidatie aan van pensioenfondsen of in ieder geval onderdelen van wat die pensioenfondsen doen wordt misschien wel, zoals het beleggen, wordt misschien nog wel meer uitbesteed. De partijen waar daaruit te kiezen zijn uit Nederland worden steeds kleiner.
Er zijn veel meer overzichtspartijen inmiddels aanwezig ook op de Nederlandse markt en dat heeft alles te maken ook met technologie. Dus als ik dan die link maak naar technologie, waar zorgt technologie voor? Ja echt niet voor betere alfa of voor betere beleggingen of ik noem dat zelf een beetje wensdenken.
Technologie zorgt voor verlaging van de kosten en voor veel grotere schaal en voor het veel sneller kunnen behapstukken van grote hoeveelheden data en informatie om daar orde in aan te brengen en daar portefeuilles van te maken of individuele uitzonderingen te regelen etc. Daar is die technologie voor. Wie heeft daar het geld voor?
De grote asset gatherers van deze wereld. Dus het is een soort van transitie die in gang is gezet dat je door hele grote platformen te hebben, door eigenlijk heel veel assets te managen, een grote kosten kunt maken of grote ontwikkelapparaten hebt om complexe projecten, zoals inderdaad een overgang naar de WTP, om die te kunnen behapstukken. Want je moet bijvoorbeeld een grote portefeuille ophakken in leeftijdsbuckets.
Dat klinkt heel simpel maar daar komt natuurlijk een heleboel bij kijken. Maar dat zijn bijvoorbeeld zaken die daar gaan plaatsvinden.
[Jeroen Broekema]Maar dan krijg je dus uiteindelijk toch consolidatie. Want wie kan die grote tech operatie betalen? De partijen die het groot zijn.
Dan krijg je toch een beetje tendens richting winner takes all dan? Of is er wel ruimte voor kleinere lokale spelers?
[Guido van Aubel]Schaal matters, maar er komt meer bij kijken dan dat. Want je kunt echt nog wel, technologie is ook niet meer zo duur als vroeger, dus als je slim bent dan kun je met de technologie die steeds sneller beschikbaar komt, kun je toch nog wel efficiënte operatie gaan voeren. Maar dat betekent wel dat je je daarop moet toeleggen.
En vervolgens kies je een angle waarop jij het verschil maakt ten opzichte van een algemene concurrent.
[Jeroen Broekema]Want Jeroen Preijde, hoe kijk jij ernaar als het gaat om het implementeren van technologie? Je ziet al die verschillende financiële instellingen van binnen. Is men al ver?
[Jeroen Preijde]Het is een beetje ook aansluitend op de discussie van net, consolidatie. Je hebt grote partijen die natuurlijk heel veel kunnen. Je hebt kleinere partijen die mee moeten op een of andere manier.
Die moeten hun klant ook op een moderne manier benaderen. En je ziet ook nieuwe spelers. Revolut vind ik een heel mooi voorbeeld.
Die positioneert zichzelf als financiële app. Niet als bank, niet als belegger of vermogensbeheerder, maar als financiële app. En die komen met state-of-the-art technologie en zijn enorm succesvol.
En als je kijkt naar de industrie die nog steeds heel erg versnipperd is. De vermogensbeheerindustrie in de wereld. Er zijn natuurlijk een aantal hele grote spelers, maar er zijn lokaal tientallen kleinere spelers nog die allemaal nog steeds gezonde marges houden.
Maar ook marges die enorm onder druk staan. De kosten stijgen. Jeroen van Wijngaarden noemde al de regulering.
Dat brengt natuurlijk enorme kostenstijging met zijn mee. Eigenlijk zou je kunnen zeggen, de markt haalt heel veel partijen nog overeind met stijgende waarderingen. Dus stijgende vermogensbeheervergoedingen.
Maar we hebben een onderzoekje van EY, waar we al jarenlang de 40 grootste vermogensbeheerders met publieke cijfers zo volgen. En de operationele marge van die partijen is in misschien vier, vijf jaar tijd van 40% naar 28% gedaald. En dan is er nog niet een daling van de marktwaarderingen geprijsd.
Dus die consolidatie die zal op een of andere manier gaan plaatsvinden. En dan is technologie wel een van de drivers daar ook in. Omdat partijen daar voordel uit kunnen halen.
Dus in al die dynamiek zijn er wel heel veel boeiende onderliggende ontwikkelingen.
[Jeroen Broekema]Ja absoluut.
[Katja Kok]Het is zonde voor het landschap natuurlijk als het te zeer consolideert. Want je wil gewoon de diversiteit. En dat is ook wat Jeroen van Wijgaarden net aanhaalde met die regelgeving in Nederland.
Is het niet aantrekkelijk voor buitenlandse partijen om deze kant op te komen. Tegelijkertijd ja heb ik natuurlijk mooi praten, want ik zit bij ING. Qua technologie en digitaal niet de minste.
Is het dus de uitdaging hoe zoek je die combinatie van digitaal en persoonlijk? Want ik geloof dat zeker en ook zeker ook de volgende generaties hebben nog steeds behoefte aan goed advies en persoonlijk contact en aandacht op een passende manier. En als je dat weet te combineren dan hebben we een goede oplossing voor de toekomst.
[Jeroen Broekema]Ja dat geloof ik wel. Dat is wel het gouden ei. Die techniek op een manier inzetten dat nog steeds een menselijke ervaring is.
En ook op het juiste moment de technologie en op het juiste moment de mens. Ik ga toch richting afronding werken. Want met jullie kunnen we natuurlijk nog uren praten.
Dat is ontzettend interessant. Elk sub-onderwerp wat hier door jullie allemaal genoemd wordt kunnen we al een aparte aflevering van maken. Ik wil eigenlijk nog twee dingen aan jullie voorleggen.
Allereerst talent, dus mensen. We gingen het al even over mensen. Ik hoor altijd in de markt, het gaat tegenwoordig niet meer om het vinden van de goede mensen, maar het gaat om het behouden van de mensen.
Is dat ook jullie ervaring en misschien bij jou beginnen Katja? Je bent hele grote werkgever. Is het inderdaad dat het moeilijk is om talent te vinden?
Eén. En twee, is het inderdaad makkelijk of moeilijk om mensen te behouden? Hoe doe je dat dan?
[Katja Kok]Het vinden is niet zo moeilijk. En zeker als werkgever die zoveel opties kan bieden. Internationaal, nationaal, doorgroeimogelijkheden in alle richtingen.
Als je financiën een beetje interessant vindt. Dus het vinden dat lukt nog wel. We hebben ook hele mooie traineeships enzo.
Dus je krijgt ook echt wat terug. Het behouden, het boeien en binden zeg maar. Dat blijft altijd de uitdaging wel.
Het is gewoon niet meer zo dat je dertig jaar bij dezelfde werkgever blijft. En ik vind het ook helemaal niet goed. Ik ben zelf natuurlijk ook, dit is mijn derde werkgever.
Het is hartstikke verfrissend om helemaal opnieuw te beginnen en jezelf weer te ontdekken en gewoon weer een steile leercurve aan te gaan. Dus dat moedig ik ook aan. Maar het is een veel complexer pakketje geworden dan in het verleden.
Dan alleen maar financieel. Dus educatie, inspiratie. We moeten wel gewoon aan de bak.
En we hebben ook een hele magnet for talent strategie daarvoor ontwikkeld. Dus ik heb er nog geen last van. Het lukt nog.
[Jeroen Broekema]Jeroen van Wijngaarden had het een aantal keer over ease of doing business. Een van de onderdelen van het vestigingsklimaat is natuurlijk ook dat je genoeg talent hebt. En dat kan aantrekken behouden.
De uitdaging voor jouw leden, hetzelfde of anders?
[Jeroen van Wijngaarden]Ja absoluut. En wij trekken daar ook tegenwoordig gezamenlijk in op. We zijn vorig jaar gestart met de college tour.
Waarbij de CEO’s van onze leden echt voor de universiteiten, mensen met een financiële studierichting, bachelor of master, gaan staan. Ja je merkt echt, dat is heel grappig, dat het voorziet in een behoefte. Wij dachten eerst dat we dat heel erg moesten gaan pushen.
Maar we merken dat het ook vanuit universiteiten, dat die meteen zeggen, kom volgend jaar alsjeblieft weer. Ik merk ook dat veel studenten dan meteen dat het concreet resultaat oplevert. Dus meteen linkedin de uitnodigingen naar die CEO’s.
En dat er ook echt vacatures vervuld worden. Maar het is wel, ook wat Katja zegt, je moet wel aan de bak. Het gaat niet vanzelf.
Alleen het interessante is wel dat in die interactie met studenten zie je inderdaad, ze vinden de asset management sector eigenlijk best sexy vanwege de internationale kant. Maar zeker ook vanwege de impact die je daar kan maken via actieve aandeelhouderschap. Maar het gaat niet vanzelf.
En dat is natuurlijk generiek. Dat zien we in de maatschappij breed. Ook het behouden van mensen is ook een kunst op zich.
Waarbij je ook de ontwikkeling, je moet eigenlijk wat meer meebewegen met je medewerkers dan andersom.
[Jeroen Preijde]Wat misschien nog kan helpen, dat je traditioneel zocht je een belegger of je zocht een marketeer. Maar nu kan je natuurlijk ook zeggen, ik zoek een techneut die iets weet van beleggen. En ik zoek een techneut die iets weet van marketing.
Omdat je eigenlijk met de tools tegenwoordig, het is allemaal technology driven. En dan kan je misschien toch met een wat bredere blik op de arbeidsmarkt kijken. Kan ik daar mensen uithalen die me op een andere manier, maar misschien wel veel sterker kunnen helpen dan wat ik in het verleden zocht.
[Jeroen Broekema]En Guido, vanuit jouw kant Van Landschot Kempen, is het uitdagend?
[Guido van Aubel]Ik zou zeggen deels uitdagend. Hangt er even een beetje vanaf welke profielen je zoekt. Wij hebben heel specialistische profielen en we hebben meer generieke profielen.
Als je voor specialistische profielen gaat, dan moet je misschien wat langer zoeken. Zeker als je wat meer wensen en eisen hebt eraan. Als ik het vergelijk met toen ik tien jaar geleden het bedrijf binnen wandelde en nu, dan is er een wereld van verschil.
Ik denk dat de voertaal gemiddeld genomen nu ook Engels is. Zeker als je kijkt naar onze portfolio managers, al onze mensen bij IT. Bij operations begint dat ook met name door te komen.
Dus de pool van mensen waarin je vist is veel groter geworden. En daarmee is dus ook de base die we hebben zitten veel diverser. Als ik het vergelijk met onze Londense business, waar wij ook een boel mensen hebben zitten, dan valt mij vooral op dat het Nederlandse schoolsysteem ook niet helemaal aansluit meer op de wensen zoals die er nu zijn.
Dus je gaat in Nederland vanaf je achttiende eigenlijk een richting kiezen. Dan doe je economie of bedrijfskunde en dan kom je uiteindelijk in een financieel bedrijf. Dat is ongeveer het idee dat mensen hebben.
Terwijl onze Londense collega’s, die hebben science gedaan, art, maakt niet uit wat. En daarna gaan ze zich oriënteren op een carrière. En dat zou zomaar kunnen zijn dat ze finance best leuk vinden.
En dat is echt een hele andere insteek en mindset. En daardoor is onze, al van oudsher, is de aanwas in Engeland veel diverser dan dat die in Nederland is. En dat zie je het vooral terug op oudere leeftijden.
Dus als je nu zoekt in de categorie tussen de 35 en de 50, dan heb je nog wel te maken met de oude Nederlandse slag. Als je zoekt in de categorie schoolverlaters nu in Nederland, dan heb je daar veel minder last van. Daar hebben we toch wel een schifting van gemaakt.
[Jeroen Broekema]Dankjewel. Voordat ik jullie ga bedanken. Heeft iemand nog een one-liner?
We zijn bijna door de tijd heen. Maar is er iemand die zegt, nou, naar aanleiding van het event waar jullie laatst allemaal gesproken hebben, heb ik nog één ding wat me bijgebleven is?
[Guido van Aubel]Nou, het gaat vooral vol optimisme die uitdagingen tegemoet. Dus je kunt jezelf natuurlijk helemaal zwart praten. Van, oh jee, er zijn zoveel erge dingen aan de gang.
Denk aan de regeldruk en what have you. Nee, pak nou vol optimisme die transities op en die uitdagingen aan. Dan hou je het ook voor jezelf leuk.
[Katja Kok]Ik zou wel graag mijn one-liner willen herhalen die ik op het event heb genoemd. En dat is de quote van Jeff Bezos. Want ik vind dat hij goed aansluit.
Ook waar we het nu met elkaar over hebben gehad. If you want to be successful in 10 years time, focus on the things that don’t change.
[Jeroen Broekema]Nou, het gaat daar nog maar eens over heen, Jeroen Preijde en Jeroen van Wijngaarden.
[Jeroen Preijde]Die uitdagingen. Nederlanders zijn er ook goed in. We zijn, noem maar de hele waterhuishouding.
We zijn door de jaren heen altijd inventief geweest en altijd zijn we in staat geweest om dingen naar onze hand te zetten. Misschien wel meer dan andere landen. En we moeten dat ook koesteren.
Ook die financiële industrie. Een beetje het pleidooi van Jeroen in de level playing field. Maar ook misschien wel een beetje de sector wat meer ondersteunen.
Want dat hebben we het afgelopen jaar ook niet goed gedaan.
[Jeroen van Wijngaarden]Ik sluit mij aan bij Katja. Ik ga er niet overheen en ik vind het heel mooi.
[Jeroen Broekema]Ik wil jullie heel hartelijk danken voor jullie tijd.
Katja Kok, Directeur ING Private Banking & Wealth Management,
Jeroen van Wijngaarden, directeur DUFAS,
Guido van Aubel, MD Wholesale & Institutional Clients bij Van Lanschot Kempen,
en Jeroen Preijde, sectorleider Wealth & Asset Management bij EY Nederland.
Heel veel dank voor jullie tijd.
Ik ben erg benieuwd naar hoe deze subsector, dit onderdeel van de grotere financiële sector zich gaat ontwikkelen. Genoeg hele interessante ontwikkelingen. Dus dank jullie wel voor jullie tijd.
[Voice-over]Dit was Leaders in Finance. We hopen dat je deze aflevering met veel plezier hebt beluisterd. Bestel je feedback erg op prijs.
Wat houd je bezig en over wie wil je meer horen? Laat het weten via een Apple of Google Review. Dat kan ook via de sociale mediakanalen of direct via een e-mail.
We kunnen het enorm waarderen als je dat doet. Tot slot danken we onze partners voor hun steun. Dat zijn EY, MeDirect, RiskQuest, Kayak en Roland Berger.
Tot de volgende Leaders in Finance en bedankt voor het luisteren.